3.3.07

Un ahèr de toti

A compdar deth sègle XX, es motius dera immigracion qu’an estat fòrça disparièrs: guèrres, era descolonizacion, era arribada de natius des vielhes colònies, es refugiats politics, era man d’òbra a bon prètz e, fin finau, ua variant mens observada, era mobilititat de directius o especilistes.

Es migracions modèrnes an capvirat eth concèpte monoculturau dera societat en multiculturau pr’amor qu’es nauvengudi arriben damb eth prètzhèt de bastir ua naua vida, de demorar en país d’acuelhuda.

Ei precisament des d’aguest punt d’enguarda que cau prebotjar politiques d’integracion e coesion sociau des nauvengudi. Eth procès d’integracion reusirà se s’artenh er equilibri entre eth respècte ara diversitat e era consciéncia d’apertier a ua comunautat. E en aguest prètzhèt i jòguen tres actors: es institucions, es pròpris ciutadans e es nauvengudi.

Donques que toti i èm restacadi: es institucions an de susvelhar pera integracion des nauvengudi, en tot balhar es esturments de besonh entar acuelhement en toti es aspèctes dera vida vidanta deth territòri (cultura, lengua, trabalh, sanitat, ensenhament, viuenda…). Per un aute costat, es pròpris ciutadans auem d’èster conscients deth besonh d’acuélher e integrar as nauvengudi. E fin finau, es immigrants an d’integrar-se culturaument ena societat que les acuelh.

Plan segur qu’aguest fenomèn ei globau, e per tant tanben artenh ara Val d’Aran. E eth procès qu’ei parièr per tot. Es nauvengudi son de besonh entath desvolopament economic d’Aran. Mès tanben ac son entath desvolopament sociau e culturau dera ciutadania aranesa. E açò qu’ei un ahèr de tota era comunautat aranesa.

publicat per Aran XXI eth 16:38